Tomasz Stańko, w wieku 20 lat założył swój pierwszy zespół wraz z Adamem Makowiczem. Już rok później, w 1963 roku rozpoczął współpracę z Krzysztofem Komedą i jego zespołem. Po kilku latach Stańko zostaje liderem kolejnego, własnego składu, w którym powraca do free jazzowego grania, od którego zaczął w 1962 roku. Od lat 70 Stańko jako gwiazda europejskiego i światowego jazzu realizuje różnorodne projekty, od solowego nagrania w Taj Mahal po jazzrockowe i niemal stricte elektroniczne realizacje.
W 1994 roku powraca do współpracy z wytwórnią ECM, dla której nagrywa „Matkę Joannę”. W tym czasie współpracuje z Bobo Stensonem, Andersem Jorminem i Tonym Oxley’em. Kolejne wydawane przez ECM albumy zyskiwały coraz większe rzesze fanów, kolejno „Litania” poświęcona Komedzie oraz „Green Hills”, która w 2000 roku zyskała nagrodę niemieckich krytyków muzycznych oraz tytuł „Płyty Roku”.
Kolejnym etapem w karierze Stańki była współpraca z Simple Acoustic Trio, której początki sięgają 1994 roku. Ich pierwszy wspólny album wydany przez ECM to „Soul of Things”, który uznawany jest za klasyczny przykład brzmienia Stańki. Kolejną wspólną realizacją był album „Lontano”, który promowany był trasą koncertową, uznaną w 2006 roku wydarzeniem roku przez TVP Kultura.
Obecnie Stańsko współpracuje z Nordic Quintet (Tomasz Stańko Nordic Quintet), gdzie wraz ze znakomitym trębaczem występują młodzi muzycy ze Skandynawii. Na fortepianie gra Alexi Tuomarila, utalentowany muzyk, który od ok. dwu lat występuje ze Stańką. Nowością, w zespole jest Jakob Bro, pochodzący z Danii gitarzysta. Na basie występuje Anders Christensen, który był jednym z twórcą Electric Bebop Band. Na perkusji, w najnowszym składzie występuje oraz Olavi Louhivuori, porównywany do Edwarda Vesali.