fot. Karol Makurat / @tarakum_photography
Kiedy w 2016 r. Behemoth zaprezentował grafikę, promującą trasę koncertową „Rzeczpospolita niewierna”, polityk Prawa i Sprawiedliwości stwierdził, że zespół znieważa polskie godło. Sprawa trafiła do sądu, a Adam Nergal Darski, autor grafiki Rafał Wechterowicz i Maciej Gruszka, który rozpowszechnił ją w sieci – na ławę oskarżonych.
Nergal od początku uważał, że sprawa jest kuriozalna, ponieważ choć grafika przedstawiała orła, nie miała nic wspólnego z godłem Polski. Zaznaczmy – grafika przedstawiała odwrócony krzyż, czaski, węże oraz orła bez korony, z którego głowy wyrastały diabelskie rogi.
– To nie jest godło Polski. To wariacja na temat orła, która ma formę godła. Nie mogę brać odpowiedzialności za fantazję innych ludzi, zwłaszcza za ludzi, którzy są niedouczeni. Zrywają plakaty reklamujące trasę i zarzucają profanację godła, ale to nie jest godło. To jest orzeł, orzeł pozbawiony korony. Czy ci ludzie widzieli godło naszego kraju? Skoro patrzą na nasze plakaty i widzą tam profanację godła, to chyba nie widzieli, jak ono wygląda. Sugeruję prześledzić historię heraldyki. Orzeł czy podobne ptactwo jest chyba najczęściej wykorzystywanym motywem na herbach, więc nikt nie może uzurpować sobie wyłącznego prawa do korzystania z niego – mówił nam już osiem lat temu Nergal.
Sąd już w 2018 r. uniewinnił oskarżonych, ale prokuratura nie dała za wygraną i złożyła apelację. Tę rozpatrzono w 2022 i – niespodzianka – ponownie skończyło się na uniewinnieniu. To jednak również nie zakończyło sprawy i finalnie dopiero teraz Sąd Apelacyjny w Gdańsku podjął ostateczną decyzję – Darski, Wechterowicz i Gruszka są niewinni.
– Ponownie wykonana analiza materiału dowodowego oraz zarzutów aktu oskarżenia doprowadziła do wniosku, że oskarżeni korzystali z prawa do wolności wypowiedzi, gwarantowanej wszystkim obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej przez Konstytucję, Europejską Konwencję Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Powszechną Deklarację Praw Człowieka, oraz Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych – poinformował dziś rzecznik prasowy Prokuratury Regionalnej w Gdańsku prok. Mariusz Marciniak, dodając: – Oskarżeni prezentowali pogląd dozwolonej swobody artystycznej, natomiast prokurator używał określenia „Orzeł Biały”’, przypisując spornej grafice cechę symbolu Rzeczypospolitej Polskiej. Oskarżeni nie mogli dopuścić się znieważenia godła RP, bowiem analizowana grafika godłem nie była. Podkreślić również należy, że analiza procesu twórczego spornej instalacji artystycznej, ponad wszelką wątpliwość wykazała, że omawiany wytwór nie powstał w wyniku przekształcenia godła RP, a co najwyżej do godła nawiązuje.
Co dalej z „Rzeczpospolitą niewierną”? Nergal zapowiedział, że wycofany na czas procesu wzór wróci wkrótce na oficjalny merch Behemotha.
Wyświetl ten post na Instagramie