Onar – „Autodestrukcja”

To zdecydowanie smutny, przykry wręcz rap.

2014.11.08

Share
Tweet

Niech nie zwiedzie Was informacja o reaktywacji marki „Superelaks”. Nowy album Onara nie idzie w stronę lekkiego, nieodpowiedzialnego rapu. Nie o taką imprezową autodestrukcję tu chodzi. Jasne, punktem dojścia tej płyty jest koniec końców jakaś nadzieja, tytułowe „Jutro”, w które warszawski raper chce wejść, trzymając słuchacza za rękę. Zanim jednak to się stanie, ten „pieprzony Piotruś Pan wśród butelek i kłopotów” musi zmierzyć się z sinusoidą wzlotów i upadków, „przejść asfalt po to, by móc latać”. Stąd autodestrukcja, powracający motyw alkoholu, który upaja i wpędza w stany depresyjne jednocześnie.

W teorii taki popadający w skrajności rap prezentuje się całkiem interesująco. W końcu najwięcej emocji dostarczają bodaj ci muzycy, którzy na co dzień gniją w swym introwertyzmie, a przedrostek „ekstra-” dodają sobie tylko wtedy, gdy stają przed mikrofonem. Na kogoś takiego kreuje się tutaj Onar. I dodaje za chwilę: ale tak naprawdę nic o mnie nie wiecie. A więc mamy jeszcze aspekt tajemnicy. Intrygujące.

Oddajmy teraz głos samemu autorowi i sprawdźmy, jak ta koncepcja „przemytnika emocji” pracuje w wersach. „Stoję tu na brzegu i czekam tu na falę / Jest pieprzony odpływ, a czekam na pieprzony przypływ / Krew gotuje się jak woda na herbatę – back in business / Jeden strzał w łeb i może być po wszystkim / Ale piękne wspomnienia pomagają żyć z tym” („Dorosłe dziecko”); „Mówisz: jutro też wstanie dzień / Nie wiem, kurwa mać, czy doczekam / Moje serce jak bezpański pies / Stoi moknie i szczeka” („Wszechświat”); „Teraz już nic nie czuję / Nawet ostatnio słyszałem, że jestem bezwzględnym chujem” („Nobody Knows”); „Księżyc gaśnie jak żarówka Osram / Mam gdzieś już te waśnie, mówię: weź to zostaw, osraj” („Jutro”).

Bardzo chętnie zakończyłbym tę recenzję już w tym miejscu. Powyższe wersy, moim zdaniem, same sobie wystawiają świadectwo. Gdy słucham Onara opowiadającego o gwiazdach na niebie i rosie, która czeka na pierwszy promień słońca, zastanawiam się, czy warszawski raper chce za wszelką cenę nagrać płytę z Pelsonem i Eldo, czy bardziej uciec od osiedlowego wizerunku, który ciągnął się za nim przez lata, a i tutaj przebija w kilku momentach (np. „to kolejna dobra płyta na dobrych kurwa bitach / w moim stanie byś na tapczanie leżał jak stara cipa”). W tej drugiej konwencji, gdy przekleństwa wpadają mu naturalnie, a porównania mają brud i bezczelność, wypada o wiele naturalniej i bardziej przekonująco (delikatnie mówiąc). Doceniam ewolucję w twórczości i to, że wraz z wiekiem Onar porusza inne, dojrzalsze problemy – rzecz w tym, że jest on najzwyczajniej w świecie bardzo słabym, mało sprawnym tekściarzem, który za każdym razem, gdy chce powiedzieć coś ważnego, ociera się o banał.

Rzecz adresowana jest do tych, których urzekły zwrotki warszawiaka na „Nowym świetle” z Miuoshem czy „Utopii” Pawbeatsa. A więc do tych, którym brakuje elementarnego poczucia dobrego smaku. Do tych, którzy zwykli się wzruszać za każdym razem, gdy rozkleja się pianino, wchodzą patetyczne smyczki, rozlewają się eurodance`owe syntezatory, a uderzające z pogłosem bębny podkreślają raz to białą, rockową podniosłość nagrań, raz to ich symfoniczny wymiar. Produkcja Czarnego w „Starychrzeczach / Nowychrzeczach” momentalnie robi różnicę – podkład zyskuje charakter, rozpoznajemy w nim szorstki styl autora, słychać też dialog z poprzednikami (Noonowskie cięcie sampli).

„Przemytnik Emocji” dawał nadzieję, że Onar rzeczywiście „dorósł do rapu”. „Nowe światło” traktowałem jako wypadek przy pracy dwóch zadowolonych z siebie MC`s; „Autodestrukcja” kuleje natomiast w tych samych momentach, co wydany chwilę wcześniej „Pan z Katowic” Miuosha. W zamierzeniu skrajny, autodestrukcyjny koncept rozłazi się ze względu na niewystarczające umiejętności tekstowe gospodarza. Tak, to zdecydowanie smutny, przykry wręcz rap.